चैत १५ मा भएको राजावादी प्रदर्शनका क्रममा तोडफोड र आगजनीबाट करिब ४७ करोड रुपैयाँ बराबरको क्षति पुगेको छ । सरकारी तथा निजी सवारीसाधन, भवन र अन्य भौतिक संरचनामा क्षति पुगेको भन्दै प्रहरीमा ४६ करोड ९० लाख ८५ हजार ३४० रुपैयाँ बराबरको क्षतिपूर्ति मागदाबी परेको छ ।
गत सातासम्म ४ करोड ५९ लाख ६२ हजार ७२१ रुपैयाँ बराबरको मात्रै बिमा दाबी परेका छन् भने बाँकी करिब ४२ करोड रुपैयाँभन्दा बढी क्षति बिमा नभएकाले कसले भर्नु भन्ने अन्योल कायम छ । प्रहरीले दिएको प्रारम्भिक विवरण अनुसार, ५६ घर, संस्था र कार्यालयमा तोडफोड तथा आगजनी हुँदा ३९ करोड ९२ लाख ३६ हजार ६७६ रुपैयाँ बराबरको क्षति पुगेको छ । क्षति पुगेका सवारीसाधनको संख्या ६९ छ, जसमा नेपाल प्रहरी, अन्य सरकारी निकाय तथा निजी सवारीसमेत छन् । सवारीमा मात्र ६ करोड ८७ लाख ७७ हजार ६५० रुपैयाँ बराबरको क्षति भएको छ भने १० लाख ७१ हजार रुपैयाँ बराबरका आठ वटा सीसीटीभीसमेत नष्ट भएका छन् ।
तीनकुनेस्थित साइन टेक नेपाल प्रालिका सञ्चालक रवीन्द्र ओझाले ३ करोड ७ लाख ९५ हजार रुपैयाँ बराबरको क्षति पुगेको जानकारी दिएका छन् । कोटेश्वरस्थित शान्ति अटो प्रालिले बिक्रीका लागि राखेका ८ गाडीमा पनि प्रदर्शनकारीले तोडफोड गरेको छ । जडीबुटी उत्पादन तथा प्रशोधन कम्पनी लिमिटेडमा २८ करोड रुपैयाँ बराबरको क्षति पुगेको प्रारम्भिक अनुमान गरिएको छ ।
काठमाडौंका प्रमुख जिल्ला अधिकारी ऋषिराम तिवारीका अनुसार, बिमा गरिएका सम्पत्तिका लागि बिमा कम्पनीबाट क्षतिपूर्ति पाइन्छ, तर बिमा नभएका हकमा सरकारले विशेष निर्णयका आधारमा राहत दिन सक्छ । यद्यपि सामान्यतया आरोपितबाटै क्षतिपूर्ति भराउने कानुनी प्रक्रिया अघि बढाइने उनले बताए । हाल प्रहरी अनुसन्धान प्रारम्भिक चरणमा रहेकोले पीडितले क्षतिपूर्ति कहिले र कति पाउँछन् भन्ने टुंगो लागेको छैन ।
नेपालमा सवारी तथा सम्पत्तिको स्वस्फूर्त बिमा गर्ने चलन न्यून रहेको हुँदा धेरैले बिमा दाबी गर्न नसकेको देखिन्छ । वैशाख ३ सम्ममा नेपाल बिमा प्राधिकरणमा ५० वटा दाबी परेका छन्, जसमा २१ वटा घर तथा सम्पत्तिका, २२ मोटर बिमाका, ३ इन्जिनियरिङ जोखिम र अन्य ४ विविध बिमाका छन् । परेका दाबीमध्ये करिब ३३ लाख ३५ हजार रुपैयाँ मात्रै भुक्तानी भइसकेको छ ।
तीनकुनेका नयनबहादुर पण्डित क्षेत्रीले आफ्नो चार तले घरमा भएको क्षतिको क्षतिपूर्ति बिमाबाट पाएको बताए । उनले गरेको १ करोडको बिमाबाट ४० प्रतिशत ह्रासकट गरी ५ लाख ६५ हजार रुपैयाँ भुक्तानी पाएको उल्लेख गरेका छन् ।
प्रदर्शनका क्रममा दुई व्यक्तिको मृत्यु भएपछि सरकारले मृतकका परिवारलाई जनही १० लाख रुपैयाँ राहत दिन निर्णय गरेको छ । राहत वितरण प्रक्रियामा रहेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी तिवारीले जानकारी दिए ।
विषय | विवरण | रकम (रुपैयाँ) |
---|---|---|
कुल क्षति | तोडफोड, आगजनी, सवारी क्षति | ४७ करोड (अनुमानित) |
प्रहरीमा दर्ता दाबी | सरकारी/निजी सम्पत्तिको क्षतिपूर्ति माग | ४६ करोड ९० लाख |
बीमा दाबी | साता सम्म दर्ता भएका | ४ करोड ५९ लाख |
बीमा नभएको क्षति | कसले भर्ने अन्योल | ४२ करोड+ |
सम्पत्ति क्षति | ५६ घर/संस्था (आगजनी, तोडफोड) | ३९ करोड ९२ लाख |
जडीबुटी कम्पनी | २८ करोड | |
सवारी क्षति | ६९ वटा (प्रहरी, सरकारी, निजी) | ६ करोड ८७ लाख |
अन्य | ८ सीसीटीभी नष्ट | १० लाख ७१ हजार |
मृतक राहत | प्रत्येकलाई १० लाख (२ जना) |