काठमाडौं – असोज ११ र १२ गतेको अविरल वर्षाले आएको बाढी र पहिरोले राजमार्गहरूलाई क्षतिग्रस्त बनाएको छ, बस्तीहरू बगाएका छन्, र कैयौँ नागरिकको सम्पत्ति नष्ट भएको छ। बिपी, पृथ्वी, र त्रिभुवन राजमार्गहरू कहिले पुनः सञ्चालनमा आउने हो ठेगान छैन। कालीमाटी र बल्खुका खाद्यान्न बजारहरू अझै नियमित सञ्चालनमा आउन सकेका छैनन्, जसले राजधानीको आपूर्ति प्रणालीलाई प्रभावित बनाएको छ।

जल तथा मौसम विज्ञान विभागले चेतावनी दिए पनि कैयौँ नागरिकले अकालमा ज्यान गुमाएका छन्। प्रारम्भिक विवरण अनुसार, बाढी र पहिरोले १७ अर्ब बराबरको क्षति पुर्याएको छ भने यो तथ्यांक अझै बढ्न सक्ने देखिएको छ।

मुख्य सचिव एकनारायण अर्यालका अनुसार, बाढीपहिरो र डुबानबाट २१ जिल्ला प्रभावित भएका छन्। काभ्रे, ललितपुर, धादिङ, काठमाडौं, सिन्धुपाल्चोक, सिन्धुली र मकवानपुरमा बढी क्षति पुगेको छ। मकवानपुरको इन्द्रसरोवरमा रहेको एन्फा फुटबल एकेडेमीमा अध्ययनरत ६ विद्यार्थीको ज्यान गएको छ।

सडक र पुलमा मात्रै २ अर्ब ५२ करोड बराबरको क्षति भएको छ। पाँच वटा पक्की पुल र दुई वटा बेलिब्रिजमा ठूलो क्षति पुगेको छ। हालसम्म बाढीपहिरोमा परी २२४ जनाको मृत्यु भएको छ भने २४ जना बेपत्ता छन्। उद्धारकार्यमा चार हजारभन्दा बढीलाई सुरक्षित स्थानमा सारिएको छ।

कृषि क्षेत्रमा करिब ६ अर्ब बराबरको क्षति पुगेको छ। ५८ हजार हेक्टर जमिनमा लगाइएको ३ अर्ब ५० करोड बराबरको धानबाली नष्ट भएको छ भने २६ हजारभन्दा बढी पशुपन्छीको क्षति भएको छ। खानेपानी, ऊर्जा, र सिँचाइका संरचनामा करिब ८ अर्ब ४२ करोड बराबरको क्षति भएको छ।

सडक पूर्वाधारतर्फ २२ किलोमिटर सडक पूर्ण रूपमा नष्ट भएको छ। अरनिको, बिपी, कान्ति, मदन भण्डारी, पुष्पलाल, र कालिगण्डकी राजमार्गमा ठूलो क्षति पुगेको छ। बाढीले पुलहरू बगाउँदा यातायातमा अवरोध उत्पन्न भएको छ।

सरकारले खोज तथा उद्धारमा ३० हजारभन्दा बढी सुरक्षाकर्मी परिचालन गरेको छ। उद्धारकार्य र क्षतिग्रस्त संरचनाको पुनर्निर्माणका लागि सरकारले वैकल्पिक उपायहरू अपनाउने तयारी गरेको छ, जसमा बेलिब्रिज जडान, सडक डाइभर्सन, र कजवे निर्माणको योजना रहेको छ।